Pojezierze Ińskie posiada bogatą historię związaną z rozwojem osadnictwa. Najstarsze ślady bytności ludzkiej, pochodzące sprzed ośmiu tysięcy lat, znaleziono w dolinie Iny.
Ślady najwcześniejszego osadnictwa słowiańskiego zachowały się w postaci ziemnych wałów i fos. Najlepiej czytelne pozostały do naszych czasów grodziska nad jeziorem Woświn, pomiędzy jeziorami Ińskim i Zamczyskiem, nad jeziorem Zajezierze i na górze Białce koło Wiewiecka.
Pojezierze Ińskie od najdawniejszych wieków pełniło rolę niespokojnego pogranicza. Wpływ młodej państwowości polskiej, księstwa pomorskiego, Nowej Marchii i Zakonu Krzyżackiego nakładały się we wczesnym średniowieczu na prywatna politykę możnego, pochodzącego z zachodu Europy, rodu Wedlów. Wedlowie osiedli na tych terenach za czasów panowania książąt pomorskich i do XVII wieku władali ziemiami Pojezierza Ińskiego. Członkowie rodu potrafili służyć Polsce, Zakonowi Krzyżackiemu bądź Brandenburgii, w zależności od tego, z której strony spodziewali się większego bezpieczeństwa i nowych nadań. W XIV wieku Wedlowie zbudowali w Ińsku zamek obronny. Niestety z jego dawnej świetności do czasów obecnych nie pozostał nawet najmniejszy ślad.
Burzliwy okres wojen szwedzkich, a następnie wojen napoleońskich zapisał się niechlubną kartą w historii tego regionu. Skandynawowie dwukrotnie spalili Ińsko w latach trzydziestych XVII wieku, a Francuzi nałożyli na mieszkańców Ziemi Ińskiej wysokie kontrybucje na rzecz armii napoleońskiej.
Na przełomie XIX i XX wieku zaszło również wiele zasadniczych zmian w wyglądzie wsi i miasteczek. W budownictwie powszechnie stosowano kamień łamany. Ciekawe są spotykane w wielu wsiach Parku i otuliny założenia folwarczne. Przykłady takiej zabudowy możemy zobaczyć w Dłusku, Podlipcach, Bytowie, Storkowie. Do dziś w krajobrazie w znaczący sposób wyróżniają się kościoły. Dominują skromne świątynie szachulcowe (Cieszyno, Mielno, Przytoń, Ginawa) i kamienne (Chwarstno, Storkowo). Forma większości obiektów XIX-wiecznych nawiązuje do kościołów późnoromańskich i gotyckich. Tego typu obiekty znajdują się między innymi w Winnikach i Runowie.
Druga połowa XIX wieku przyniosła również rozwój sieci kolejowej, w tym kolei wąskotorowych. Przez obszar obecnego Ińskiego Parku Krajobrazowego przechodził fragment sieci Szadzkiej Kolei Wąskotorowej (Saatziger Kleinbahnen). Poprzez swoje dwie odnogi łączyła ona Dobrzany ze Stargardem oraz Drawsko Pomorskie (przez Studnicę, Ińsko, Linówko, Kozy ze Stargardem). Niestety po zawieszeniu przewozów w latach 90. XX wieku sieć została rozebrana. Obecnie fragmentarycznie dawny tor zachował się na odcinku między Trąbkami a Marianowem. W Ińsku na dawnym dworcu kolei znajduje się poświęcona jej historii Izba Pamięci). Realizowany jest program budowy śladem dawnej kolei szadzkiej tras rowerowych.
Planowana przez III Rzeszę autostrada z Berlina do Królewca jak wiadomo stała się pretekstem do agresji Niemiec na Polskę a tym samym do wybuchu II wojny światowej. Przed rokiem 1939 ukończono jej odcinek łączący Berlin i Szczecin. Prace na kolejnych odcinkach były kontynuowane w trakcie wojny (do ok. 1942-1943). Na odcinku przebiegającym przez Iński Park Krajobrazowy nie wyszły one poza fazę prac ziemnych oraz budowy drobnych obiektów – studzienek, przepustów. Do dziś jednak pozostałości tychże są widoczne, odciskając piętno na krajobrazie obszaru. Warty uwagi jest tu na przykład nasyp ziemny przecinający rynnę jeziora Dłusko.
II wojna światowa przyniosła spore zniszczenia – dotknęły one np. znaczną część Ińska wraz z zabudową rynku, ratuszem i kościołem.
Teren dawnego cmentarza w okolicach miejscowości Dłusko fot. zbiory ZPKWZ
Wybrane obiekty zabytkowe z terenu parku
We wsi Dłusko znajduje się trwała ruina kościoła z XVIII wieku z kamienia polnego, położone w na wzgórzu w centrum wsi, przy zbiegu dróg. Do dziś zachował się zachodni szczyt oraz częściowo pozostałe ściany. Oprócz ruin kościoła na wzgórzu znajduje się także dawny cmentarz przykościelny otoczony murem z kamienia polnego
Miejscowość warta jest uwagi również z uwagi na położony w południowej części wsi, obok zabudowań folwarcznych krajobrazowy park dworski, z drugiej połowy XIX wieku, o powierzchni 8,5 ha. Są tu liczne okazałe drzewa, w większości buki zwyczajne. Park wpisany w 1983 roku do rejestru zabytków. Park wraz z dawnym spichlerzem pełnią funkcję ośrodka edukacji przyrodniczej.
W miejscowości Szadzko, położonej tuż przy granicy Ińskiego Parku Krajobrazowego na uwagę zasługuje grodzisko, a także teren po dawnym zamku. Pierwsza osada funkcjonująca do czasów nowożytnych datowana jest na VIII wiek. W XII wieku wybudowano przy niej gród, wykorzystywane do XIII wieku. Obiekt ten zachował swój kształt, co umożliwia rozpoznanie jego cech charakterystycznych. Grodzisko w Szadzku, o wymiarach 83 x 73 m, to obiekt typu stożkowatego. Obiekt jest wyraźnie widoczny w lokalnym krajobrazie. Grodzisko odkryto w 1894 roku. Na jego terenie znaleziono fragmenty naczyń, okucie pochwy miecza. Również w Szadzku znajdują się pozostałości dawnego zamku, który stanowił ważny element systemu obronnego księstwa pomorskiego przed Brandenburczykami. Warownia zbudowana została w 1 połowie XIV w. Jego zdobycie i zniszczenie przez wojska pod wodzą Albrechta III Achillesa Hohenzollerna w 1478 r. stanowiło strategiczny sukces Brandenburgii Odbudowany przez księcia Bogusława X w końcu XV w. Był siedzibą kasztelanów książęcych. Przebudowany i otoczony wałem w XVI w. Zdewastowany przez Brandenburczyków i Szwedów w XVII w. Opuszczony i rozebrany m.in. przez lokalną ludność jako źródło materiału budowlanego po pożarze Dobrzan w końcu XVIII w. Do dziś zachowało się rumowisko gruzu, mury fundamentów oraz wał obronny Sylweta zamku ujęta została na Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego, zwanej powszechnie mapą Lubinusa.
W Storkowie znajduje się dwór, który w obecnej formie funkcjonuje od przełomu XIX i XX wieku, kiedy to dobudowano ostatnie skrzydło. Ze dworem sąsiaduje park o charakterze krajobrazowym z drugiej połowy XIX wieku o powierzchni 9,2 ha z zachowanym kopcem jako punktem widokowym, cmentarzem rodowym, stawem i bogatym starodrzewem złożonym m.in. z sosny czarnej, jodły jednobarwnej, sosny limby i dębu szypułkowego.
Do dziś zachował się historyczny układ przestrzenny wybranych miejscowości na terenie parku – w Ściennym, Grabnicy (ulicówka), Krzemieniu (wieś placowa). Ponadto szereg dawnych cmentarzy (z racji historii terenu są to cmentarze poewangelickie) – m.in. we wspomnianym Dłusku, Sątyrzu, Ściennym, Grabnicy.