Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Porzecze”
Na terenie parku występuje zespół przyrodniczo – krajobrazowy o nazwie „Porzecze” utworzony Rozporządzeniem nr 7 Wojewody Gorzowskiego z dnia 23 kwietnia 1992 o powierzchni 142,74 ha, położonych w gminie Boleszkowice, na gruntach Nadleśnictwa Dębno.
Aby tam dojechać ze Szczecina kierujemy się najpierw na Gryfino, następnie na Chojnę, a potem na Boleszkowice gdzie skręcamy w kierunku miejscowości Namyślin i stamtąd 8 km w kierunku wsi Porzecze. W skład tego unikatowego zespołu, zajmującego obszar ponad 142 ha, wchodzą tereny zalewowe, fragmenty łęgów wierzbowych i topolowych, starorzecza, drzewostany liściaste i iglaste, bagna i zakrzewienia, wody i wydmy. Zespół łączy w sobie kilka różnych typów krajobrazu od bardzo bogatych i żyznych siedlisk wodnych do skrajnie ubogich jakimi są wydmy śródlądowe. Najwyższa z wydm nosi nazwę Monte Cassino. Gniazduje tu wiele ginących gatunków ptaków wodnych i błotnych, między innymi takich jak trzy gatunki perkozów, bąk, bączek, ohar, krakwa, cyraneczka, rożeniec, płaskonos, gągoł, nurogęś, wodnik, kropiatka, derkacza i wiele innych.
Perkozy rdzawoszyje w tańcu godowym fot. Piotr Chara
Jest to także miejsce regularnego przebywania wydry oraz bobra. W wodach starorzeczy występuje zespół lilii wodnych z grążelami i grzybieniami białymi. W nadbrzeżnych szuwarach stwierdzono takie gatunki ginące na Pomorzu jak: wilczomlecz błotny, groszek błotny, tarczownica oszczepowata i starzec bagienny. Na okresowo zalewanych brzegach Odry rośnie szczaw błotny oraz rzepień włoski. Na wilgotnych łąkach licznie występuje czosnek kątowaty, oman łąkowy, przetacznik błotny i długolistny. Poza strefą zalewów występują napiaskowe murawy. Malowniczości wydmie Monte Cassino, położonej w centralnej części obiektu, dodaje bogactwo rosnących tu masowo porostów. Stwierdzono tu również występowanie kocanek piaskowych, lepnicy tatarskiej, dziewanny firletkowej, strzęplicy sinej i turzycy wczesnej. Luźny drzewostan tworzy sosna zwyczajna i sosna Banksa. Przez zespół przyrodniczo-krajobrazowy przebiega ścieżka edukacyjna, w pobliżu znajduje się wieża widokowa.
Grzybienie białe fot. zbiory ZPKWZ
Zbiorniki wodne Kaleńsko i Chlewice
Pokopalniane zbiorniki wodne Kaleńsko i Chlewice stanowią ostoję pięciu gatunków skrajnie nielicznych ptaków takich jak: ostrygojad, rybitwa rzeczna, rybitwa białoczelna, sieweczka rzeczna i śmieszka. Dodatkowo możemy obserwować również inne ptaki związane ze środowiskiem łąkowym takie jak bocian biały, bocian czarny, żurawie i liczne ptaki drapieżne. Przy zbiornikach zorganizowano miejsce do obserwacji ptaków, plansze edukacyjne oraz miejsca do odpoczynku dla turystów. Można do nich dotrzeć bezpośrednio z miejscowości Kaleńsko i Chlewice.
Wyspy Życia fot. Piotr Chara
Wędrówka żurawi fot. Piotr Chara
Bocian czarny fot. Piotr Chara
Propozycja wycieczki
Park Krajobrazowy „Ujście Warty” najlepiej zwiedzić jest rowerem. Mało uczęszczane drogi asfaltowe pozwalają przemieszczać się między miejscowościami a na łąkach i w lasach mamy do dyspozycji drogi polne i leśne na szczęście niezbyt piaszczyste. Wycieczkę można rozpocząć od miejscowości Namyślin i kierując się przez Porzecze po około 5 km docieramy do wieży widokowej oraz wejścia na ścieżkę edukacyjną biegnącą przez zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Porzecze”. Po zwiedzeniu tych miejsc możemy udać się jeszcze kilometr na zachód i stanąć na końcu drogi asfaltowej na brzegu Odry. Warto tędy przejechać dla widoków na rozlewiska Odry i piękny obraz samego nurtu Odry. Wracając w miejscowości Porzecze skręcamy w prawo i po 2 kilometrach docieramy do Chlewic. Tam czeka na nas ponad 20 gniazd bocianów białych, które korzystają z bogatej bazy żerowej Łąk Chlewickich. Udajemy się dalej, wzdłuż rzeki Myśli i po kilometrze po lewej stronie zauważymy zbiornik wodny Chlewice a po prawej wiatę odpoczynkową nad rzeką Myślą. Po odpoczynku wracamy i tuż przed Chlewicami skręcamy w prawo. Drogą polną a później leśną kierujemy się do Kaleńska. Po około 2 km z miejscowości Kaleńsko, asfaltem, kierujemy się w stronę Kostrzynia nad Odrą. Po prawej stronie drogi dostrzeżemy punkt edukacyjny, miejsce odpoczynku i charakterystyczną ławkę „pająka”. Za nimi rozciąga się pokopalniany zbiornik Kaleńsko ze sztucznymi wyspami lęgowymi dla ptaków. Dotarliśmy do tzw. „wysp życia”. Gdy już odpoczniemy i nacieszymy oczy widokami możemy wrócić przez Namyślin do Chwarszczan, już poza parkiem krajobrazowym, za to z pięknie zachowaną wczesnogotycką XIII-wieczną kaplicą templariuszy.
MATERIAŁY DO POBRANIA
Więcej o okolicy Parku Krajobrazowego „Ujście Warty”:
Strona Nadleśnictwa Dębno: https://debno.szczecin.lasy.gov.pl/
Strona Gminy Boleszkowice: https://boleszkowice.pl/
Strona Gminy Dębno: https://debno.pl/strona/menu/86_bitwa_pod_sarbinowem
http://architektura.pomorze.pl/CHWARSZCZANY--kaplica-templariuszy-small-Quartschen-small+142