OCHRONA PRZYRODY

FORMY OCHRONY PRZYRODY

Informacje o obszarowych formach ochrony przyrody zawiera Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody dostępny na stronach internetowych Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska - http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/index.jsf

Rezerwaty

Na terenie Szczecińskiego Parku Krajobrazowego obszary szczególnie cenne przyrodniczo zostały objęte ochroną rezerwatową:

1. Bukowe Zdroje im. prof. Tadeusza Dominika– rezerwat leśny powołany w 1956 r. o powierzchni 205,90 ha; występują tu bardzo zróżnicowane zbiorowiska leśne z dominacją buczyny pomorskiej, w dolinach łęgi i grądy, na zboczach kwaśne buczyny i lasy dębowo-bukowe;
2. Trawiasta Buczyna im. prof. Stefana Kownasa– rezerwat leśny powołany w 1956 r. o powierzchni 78,52 ha (część objęta ochroną ścisłą – 20,12 ha); występują tu zróżnicowane zbiorowiska buczyny pomorskiej, łęgi i olsy, torfowiska przejściowe, liczne stanowiska ptaków drapieżnych;
3. Źródliskowa Buczyna im. Jerzego Jackowskiego– rezerwat leśny powołany w 1956 r. o powierzchni 121,02 ha (część objęta ochroną ścisłą – 58,16 ha); występuje w nim buczyna pomorska, zaś rozległe obniżenia zajmują: buczyna źródliskowa, łęgi i olsy;
4. Kołowskie Parowy im. Józefa Lewandowskiego– rezerwat leśny powołany w 1956 r. o powierzchni 24,01 ha; dominuje w nim buczyna pomorska z kostrzewą leśną w runie, w dolinach występuje buczyna typowa, źródliskowa i łęgi;
5. Buczynowe Wąwozy– rezerwat leśny powołany w 1956 r. o powierzchni 39,94 ha; dominuje w nim buczyna pomorska z kostrzewą leśną w runie, w dolinach występuje buczyna typowa i łęgi;
6. Zdroje– rezerwat florystyczny powołany w 1959 r. o powierzchni 2,12 ha, gdzie ochroną jest objęte stanowisko naturalnie odnawiającego się cisa. Niegdyś w miejscu tym znajdował się Park Toepfera – właściciela pobliskiej kopalni kredy. Po zniszczeniu parku, cisy zdziczały i dziś wraz z kolejnymi pokoleniami rosną w lesie.
7. Osetno – rezerwat leśny powołany w 2008 r. o powierzchni 122,22 ha; celem ochrony
   jest zachowanie licznych stanowisk rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków grzybów, a także cech i procesów naturalnych dla wyróżniającego się dużymi walorami biocenotycznymi i estetycznymi kompleksu buczyn, łęgów, olsów źródliskowych, źródlisk, torfowisk i oczek wodnych kształtującego się w warunkach dużego urozmaicenia rzeźby terenu i warunków siedliskowych.

Rezerwat Bukowe Zdroje fot. zbiory ZPKWZ

Obszary Natura 2000

Obszar Natura 2000 Wzgórza Bukowe

Teren Szczecińskiego Parku Krajobrazowego został objęty w 2008 r. ochroną, jako obszar Natura 2000 Wzgórza Bukowe. Obszar ten zajmuje powierzchnię 11987,08 ha. W obszarze przedmiotami ochrony jest 19 typów siedlisk przyrodniczych oraz 12 gatunków zwierząt.

Zgodnie ze Standardowym Formularzem Danych dla tego obszaru, cały ten teren cechuje się bardzo zróżnicowaną rzeźbą terenu, wzgórza pocięte są dolinami i wąwozami, wiele bezodpływowych zagłębień wypełnionych jest jeziorami i torfowiskami. Wzgórza stanowią lokalny dział wodny; wody odprowadzane są licznymi strumieniami na zewnątrz obszaru. Lasy to głównie żyzne i kwaśne buczyny, mniejszy udział mają łęgi jesionowo-olszowe i jesionowe, kwaśne dąbrowy oraz olsy, jeszcze mniejsze powierzchnie zajmują brzeziny bagienne, lasy mieszane z sosną i bory sosnowe. Ze względu na bogatą rzeźbę terenu, żyzność siedlisk i długie tradycje ochrony obiektu - lasy mają charakter zbliżony do naturalnego. Mniejszą rolę od lasów w miejscowym krajobrazie odgrywają tereny rolne (pola uprawne, użytki zielone i sady).

Panorama Puszczy Bukowej fot. zbiory ZPKWZ

Użytki ekologiczne

Zgniły Grzyb – znajduje się w południowo-zachodniej części Parku, został powołany  przez Radę Gminy Gryfino w 1995 r. na powierzchni 50,25 ha. Jezioro Zgniły Grzyb wraz z otaczającymi je lasami, trzcinowiskami, nieużytkami i łąkami jest miejscem rozrodu, żerowania i odpoczynku licznych gatunków zwierząt, w tym rzadkich i zagrożonych ssaków (wydra) oraz ptaków (orlik krzykliwy i kania ruda).

Pomniki przyrody

Na terenie Szczecińskiego Parku Krajobrazowego znajduje się 112 pomników przyrody. Są to drzewa, głazy narzutowe i źródła.

Kamień Serce fot. zbiory ZPKWZ

Źródła:

1. Księga Puszczy Bukowej. Tom I: Środowisko przyrodnicze. Red. G. Domian, K. Ziarnek. RDOŚ. Szczecin, 2010
2. Zasoby ZPKWZ