W dniach 3-6 września br. odbyło się VIII Ogólnopolskie Szkolenie Edukatorów „ED-EK” w Szczecińskim Parku Krajobrazowym „Puszcza Bukowa”. Wzięło w nim udział blisko 80 edukatorów z całej Polski, a tematem przewodnim była edukacja osób z niepełnosprawnościami. Dzięki współpracy z Fundacją MOŻESZ uczestnicy mieli okazję poznać metody pracy z osobami z różnorodnymi ograniczeniami oraz dostosować edukację przyrodniczą do ich potrzeb.

Warsztaty sensoryczne prowadził p. Marcin Kaczmarek – ornitolog na co dzień pracujący w Nadleśnictwie Barlinek, który podzielił się unikalnymi technikami angażującymi zmysły. Uczestnicy wzięli także udział w grze terenowej oraz nocnej wyprawie nad Jeziorem Szmaragdowym, gdzie poznawali świat nocnych zwierząt.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom obecność. Mamy nadzieję, że zdobyta wiedza i doświadczenia przyniosą wymierne korzyści w codziennej pracy edukatorów w parkach krajobrazowych w całej Polsce.

Zachęcamy uczniów z gmin leżących na terenie Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego do udziału w naszych konkursach przyrodniczych. Dla każdego Parku przygotowaliśmy osobny konkurs, pełen ciekawych wyzwań i okazji do zdobycia cennych nagród.

Nie czekaj – zgłoś się już dziś! Szczegóły oraz dokumenty zgłoszeniowe dostępne   tutaj.

Od 2022 r. z inicjatywy Porozumienia Parków Krajobrazowych Polski druga sobota września obchodzona jest jako Dzień Parków Krajobrazowych. W tym roku dzień ten zbiegł się z Europejskimi Dniami Dziedzictwa oraz Zachodniopomorskimi Dniami Dziedzictwa. Z tej okazji ZPKWZ zaprasza do swojej siedziby.  

W sobotę 14 września od godz. 11 zapraszamy do naszej siedziby na wydarzenie pn. Betonowe dziedzictwo Bukowej Kniei dotyczące historii produkcji betonu na Pomorzu Zachodnim oraz jego wpływu na krajobraz Pomorza Zachodniego. Trzeba tu dodać, iż na terenie Szczecińskiego Parku Krajobrazowego „Puszcza Bukowa” wydobywana była kreda jako składnik produkcji cementu portlandzkiego, a Szczecin był jednym z pionierskich ośrodków jego wytwarzania.

Dlatego też zapraszamy na wykład p. dr inż. arch.  Aleksandry Hamberg-Federowicz na temat roli betonu historycznego, oraz na spacer po terenach Parku Leśnego Zdroje gdzie wspólnie poznamy historię wybranych obiektów (zarówno istniejących jak i nieistniejących) związanych z historycznym betonem.

Start wydarzenia godz. 11, wstęp wolny.   Serdecznie zapraszamy!

Co to są gatunki obce i czy są groźne? Gatunki obce to gatunki, które nie są rodzime dla środowiska przyrodniczego danego obszaru i naturalnie występują w innych regionach geograficznych, w nawet na obszarze innych kontynentów. Są to zawsze gatunki wprowadzone do środowiska poza zasięgiem swojego występowania przez człowieka (w sposób zamierzony lub przypadkowo). Mogą to być gatunki porzucone przez właścicieli, pozbawione opieki zwierzęta hodowlane, które zostały wypuszczone lub uciekły z hodowli jak np. jenot, wizon amerykański, czy egzotyczne rybki akwariowe. W przypadku roślin to często gatunki sprowadzane niegdyś do ogrodów, a czasem w celach hodowlanych i uprawowych np. nawłoć kanadyjska, czy barszcz Sosnowskiego. Czasem są to gatunki, które zostały przeniesione przypadkowo podczas podróży lub transportu towarów, jak np. moczarka kanadyjska. Zdarzają się także gatunki, które zostały celowo wsiedlone do środowiska poza zasięgiem naturalnego występowania.

Nie wszystkie gatunki obce to gatunki inwazyjne. Jednak część z takich gatunków bardzo szybko się rozmnaża i kolonizuje nowe siedliska, stając się gatunkami ekspansywnymi zagrażającymi rodzimej florze i faunie, a także gospodarce. Znacząco ograniczają bioróżnorodność oraz powodują straty w środowisku przyrodniczym, zwłaszcza na obszarach chronionych. Takie gatunki określany jako inwazyjne gatunki obce – IGO. Przykładami IGO w Polsce są m. in. szop pracz, żółwie ozdobne, rdestowce, barszcz Sosnowskiego. Aktualna lista gatunków obcych jest dostępna na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.    

Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się tych gatunków, każdy kto zobaczy taki gatunek lub zna jego stanowisko może ten fakt zgłosić do gminy. Zgłoszenie powinno zawierać:

1. imię i nazwisko albo nazwę oraz adres lub siedzibę, lub adres poczty elektronicznej, lub numer telefonu zgłaszającego;
2. nazwę IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski;
3. liczbę okazów IGO lub określenie zajmowanej przez nie powierzchni, o ile jest to możliwe do ustalenia;
4. miejsce i datę stwierdzenia obecności w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski;
5. oraz fotografię potwierdzającą obecność w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski, w przypadku gdy została wykonana.

Zgłoszenia można przekazać do gminy na piśmie albo w formie elektronicznej, np. na elektroniczną skrzynkę podawczą lub na adres poczty elektronicznej. Można także skorzystać ze wzoru zgłoszenia, które jest także dostępne na stronie GDOŚ (https://www.gov.pl/web/gdos/wzory-raportow-dla-gminy--inwazyjne-gatunki-obce). Zgłoszenia te są weryfikowane, a następnie trafiają do rejestru IGO, który jest podstawą do podjęcia działań zaradczych.

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris)

Wiewiórka pospolita to jeden z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych mieszkańców polskich lasów. W parkach krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego stanowi nieodłączny element ekosystemu, będąc jednocześnie symbolem dzikiej przyrody, którą staramy się chronić i pielęgnować.

               W ubiegłym tygodniu, w związku ze zgłoszeniem z PTOP „Salamandra” we współpracy z chiropterologiem Marcinem Dziubakiem potwierdziliśmy obecność kolonii letniej karlika drobnego oraz mroczka późnego w Cedyńskim Parku Krajobrazowym. Kilka dni później razem z przedstawicielem PTOP „Salamandra” i chiropterologiem Andrzejem Kepelem, pracownikami RDOŚ w Szczecinie oraz Marcinem Dziubakiem wykonaliśmy liczenia kolonii rozrodczej nocka dużego w Barlineckim Parku Krajobrazowym. Jest to jedna z największych kolonii letnich tego gatunku w woj. zachodniopomorskim. W tym sezonie potwierdzono ponad 650 osobników. Około 50 z nich zostało zaobrączkowanych przez pana Andrzeja Kepela. Dzięki temu możemy się dowiedzieć, jak długie loty wykonują do miejsc zimowania, gdzie zimują i czy w następnym sezonie wrócą do kolonii.

Kolonie letnie nietoperzy to kolonie rozrodcze, gdzie samice rodzą i wychowują swoje młode. Zarówno kolonie letnie, jak i zimowe (miejsca hibernacji nietoperzy) są objęte ochroną. W zależności od gatunku pierwsze nietoperze pojawiają się w koloniach letnich w kwietniu, a wylatują w sierpniu. Zazwyczaj największą liczebność osiągają w czerwcu i lipcu, gdy są już młode. Ciekawostką jest, że w kolonii młode mogą pozostawać pod opieką „ciotek”, tworząc swoiste żłobki, podczas, gdy ich mamy udają się na polowanie.

                Karlik drobny jest najmniejszym nietoperzem występującym w Polsce. To niewielki nietoperz, o długości ciała ok. 3,5 do 5 cm, brązowym futerku i jasnym pyszczku. Jest związany z lasami i obszarami podmokłymi, gdzie chętnie poluje. W sezonie letnim, zwłaszcza w otoczeniu dogodnych dla siebie siedlisk, często zamieszkują  szczeliny w budynkach od ich zewnętrznej strony.

                Mroczek późny jest około dwa razy większy od karlika drobnego, o ciemnobrązowym futerku i czarnobrązowym pyszczku. Zwykle nie tworzą dużych kolonii letnich. To nietoperz związany jest z pastwiskami, lasami, obrzeżami lasów i zbiornikami wodnymi. Spotykany jest także w miastach.

                Nocek duży jest jednym z największych nietoperzy, występujących w Polsce (nieco większy jest tylko borowiec wielki). Osiąga wielkość od 6,5 do 8 cm, zaś rozpiętość jego skrzydeł może dochodzić do 45 cm. Ma długi i szeroki pysk oraz długie i szerokie, zaokrąglone na szczycie uszy. Futro na grzbiecie jest brązowe do czerwonobrązowego, zaś spód ciała jest  jasny – brudnobiały lub beżowy. Kolonie nocków znajdują się zwykle na terenach zalesionych. Poluje w lasach liściastych, mieszanych i iglastych z ubogą warstwa runa i podszytu.

Latem nietoperze są najbardziej aktywne i wyruszają na żerowanie po zachodzie słońca. Są naszymi sprzymierzeńcami w walce z komarami, meszkami i innymi uciążliwymi owadami, a ich odchody po odpowiednim przygotowaniu są dobrym nawozem dla roślin. Wszystkie nasze nietoperze są także gatunkami chronionymi.

Literatura:

1. Dietz Ch., Helversen O., Nill D. 2007, Nietoperze Europy i Afryki północno-wschodniej. Biologia, rozpoznawanie, zagrożenia. Multico Oficyna Wydawnicza.
2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (DZ. U. z 2022 r., poz. 2380)

W dniu 14 lipca 2024 roku mieliśmy przyjemność świętować niezwykle ważną rocznicę - 99. urodziny Jeziora Szmaragdowego.

Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Zachodniopomorskiego z wielką troską i zaangażowaniem dba o nasze wyjątkowe tereny przyrodnicze.

Z radością informujemy, że dzięki wsparciu dr Krzysztofa Ziarnka przeprowadziliśmy nasadzenia rodzimych gatunków roślin na terenie Ośrodka Edukacji Przyrodniczej "Szmaragd".